Sytuacja na linii Unia Europejska – Mołdawia była tematem październikowej debaty w Strasburgu. Deputowani omówili wdrażanie Umowy Stowarzyszeniowej przez rząd w Kiszyniowie, ale też poddali ocenie niepokojące zmiany dotyczące ordynacji wyborczej oraz prace nad rozwiązaniem konfliktu Naddniestrza. – Mołdawia, tak jak każdy kraj, jeśli będzie przestrzegać ustalonych praw zasługuje na członkostwo w Unii Europejskiej – podkreślił w swoim wystąpieniu Andrzej Grzyb.
- Dzisiejsza debata planarna poświęcona sytuacji w Mołdawii pokazuje jak ważnym partnerem UE jest Mołdawia, z jak dużą uwagą do relacji UE Mołdawia podchodzą obywatele krajów UE.
- Mołdawia po latach starań, pracy wykonanej przez społeczeństwo Mołdawii, ma szczególny, uprzywilejowany status w relacjach z UE. Ponad rok obowiązuje układ stowarzyszeniowy UE–Mołdawia wraz z pogłębioną i kompleksową strefą wolnego handlu (od 1 lipca 2016), a od 2014 zliberalizowano ruch wizowy.
- Pamiętać jednak należy, że podpisane umowy, wzajemne zobowiązania i przyjęte ułatwienia, nie są celem samym w sobie, ale mają być formą wsparcia dla rozwoju. Zawierają katalog wspólnie określonych zadań, celów do zrealizowania, w zamian za oferowane konkretne wsparcie finansowe i udogodnienia, ten wspomniany uprzywilejowany status.
- Jak uzgodniliśmy we wspólnym stanowisku i rekomendacjach przyjętych 22 maja tego roku przez Parlamentarną Komisję Stowarzyszenia UE-Mołdawia z zadowoleniem przyjmujemy przyjęcie Narodowego Planu Działania 2017-2019 na rzecz wdrożenia Umowy Stowarzyszeniowej wraz z programem zmian legislacyjnych.
- Jednocześnie należy podkreślić, że władze Mołdawii musza się zmierzyć z brakami w implementacji Umowy Stowarzyszenia, a także jej elementów handlowych, wskazanymi miedzy innymi w raporcie wdrożeniowym KE i ESDZ z 10 marca 2017.
- W dokumencie Parlamentarnej Komisji Stowarzyszenia UE-Mołdawia z 22 maja ponawiamy również wezwanie do większej intensywności wysiłków zmierzających do efektywnego rozwiązania konfliktu Naddniestrza w ramach dialogu 5 + 2, a co za tym idzie wezwanie do wszystkich stron formatu do jak najszybszego wznowienia rozmów (Rosja, Ukraina, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), USA oraz Unia Europejska + Mołdawia i Naddniestrze) – przypominamy również o zobowiązaniu Federacji Rosyjskiej zawartej w Deklaracji Szczytu OBWE w Stambule w 1999, o wycofaniu wszystkich wojsk z Mołdawii.
- W kontekście przyjętych wspólnie zapisów Umowy o Stowarzyszeniu, podobnie jak Komisja Wenecka i OBWE z zaniepokojeniem przyglądamy się zmianom w ordynacji wyborczej do parlamentu – przypomnieć należy, że PE, Komisja i Rada zgodnie uważają, iż udzielanie wsparcia makroekonomicznego przez UE Mołdawii jest uzależnione m.in. od poszanowania efektywnych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, poszanowania zasad państwa prawa i praw człowieka.
- Z niepokojem postrzegamy również monopolizację rynku mediów, która może zaszkodzić wolności słowa i prawu dostępu do rzetelnej informacji – wolne, niezależne, pluralistyczne media są kluczowe, dla jakości efektywnych mechanizmów demokratycznych i rozliczalności władz.
- Jednocześnie z dużym uznaniem podchodzimy do zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego przy włączaniu się w debatę publiczną – warto by władze Mołdawii kultywowały to zaangażowanie, jako cenną społeczną wartość, powstrzymując się przed nadmiernymi regulacjami prawnymi.
- Rozumiejąc trudną sytuacje geopolityczną, oraz to, iż wdrażanie Umowy Stowarzyszeniowo Handlowej obok ogromnego potencjału i szans, pociąga za sobą istotny ciężar reform, z tym większym zadowoleniem przyjmujemy, iż przewodniczący parlamentu Mołdawii, wraz z przewodniczącymi parlamentów Gruzji i Ukrainy we wspólnym oświadczeniu z 6 czerwca, potwierdził zaangażowanie w integrację Europejską, w kontekście zbliżającego się, zaplanowanego na 24 listopada, Szczytu Partnerstwa Wschodniego.
- Pamiętajmy, że reformy te obok ciężaru, są wartością samą w sobie. Jako samorządowiec i parlamentarzysta, mający jeszcze świeżo w pamięci polski wysiłek integracji z UE mogę to powiedzieć z pełną świadomością.
- Mołdawii, jeśli taka będzie wola obywateli, zgodnie z Artykułem 49 Traktatu o UE, jak każdy kraj Europy może ubiegać się o członkostwo UE o ile m.in. realizuje zasady demokracji, poszanowania podstawowych wolności i zapewnia rządy prawa.
zdjęcie: internet
Drukuj | PDF
