Na początku marca w Parlamencie Europejskim miały miejsce warsztaty i debata STOA na temat możliwości uprawy bez lub przy mniejszym wykorzystaniu chemicznych środków ochrony roślin. Organizatorzy postawili kilka pytań prowokując dyskusję: Czy środki ochrony roślin są istotne dla wysokiej wydajności? Jaki wpływ miałoby zaprzestanie stosowania środków ochrony roślin na podaż żywności? Czy możemy się spodziewać wprowadzenia alternatywnych rozwiązań?
STOA jest formalnym ciałem w Parlamencie Europejskim skupiającym posłów zajmujących się przyszłymi wyzwaniami technologicznymi, najczęściej przekraczającymi bieżące problemy i kwestie prawne. Organizowane są fora dyskusyjne, warsztaty, na temat pojawiających się i istotnych tematów techniczno-naukowych o znaczeniu politycznym. Ma to pomóc w znalezieniu powiązań między polityką a nauką.
W XXI wieku jednym z największych wyzwań, przy stale rosnącej populacji i zapotrzebowaniu na żywność, jest maksymalizacja efektywności produkcji przy ograniczonych zasobach ziemi. Niezbędne do tego wydaje się używanie środków ochrony roślin, których konieczność stosowania jest powodem wielu sporów i dyskusji.
„Sektor ten jest nadmiernie zmonopolizowany warto więc, by regulacje Unii Europejskiej lepiej odzwierciedlały potrzeby małych i średnich przedsiębiorstw, w tym także z Polski. Należy między innymi ułatwić rejestracje a co za tym idzie, szersze wykorzystanie środków pochodzenia biologicznego” – skomentował problematykę poseł do PE, dr Andrzej Grzyb.
Innym aspektem środków ochrony roślin jest monopolizacja rynku producentów. Obecność na rynku kilku dużych producentów prowadzi do braku zróżnicowania środków. Ma to negatywny wpływ na rośliny, które z biegiem czasu uodparniają się na substancje w nich zawarte co stwarza konieczność zwiększania dawek. Niezbędne jest wsparcie w procesie tworzenia nowych preparatów, które zapewnią różnorodność produktów.
Parlament Europejski powołał w lutym 2018 Komisję Specjalną ds. Unijnej Procedury Wydawania Zezwoleń na Dopuszczenie Pestycydów do Obrotu (PEST), której zadaniem było przygotowanie rekomendacji dla instytucji UE i Państw Członkowskich. Członkiem wąskiego grona posłów pracujących w Komisji PEST był poseł dr Andrzej Grzyb. Poseł skutecznie wynegocjował, w przyjętym ostatecznie przez PE stanowisku w wyniku prac PEST, zapisy wzywające do ułatwienia dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz ułatwienia przy rejestracji środków pochodzenia biologicznego.
Kluczowym elementem spotkania było przedstawienie możliwości redukcji ilości stosowanych środków ochrony roślin przy jak najniższych startach produkcji. Według badań prowadzonych na terenie Francji, możliwa jest redukcja środków ochrony roślin bez ponoszenia strat w 59% badanych gospodarstw.
Ilościowe zużycie ŚOR wciąż rośnie, a ponadto w ostatniej dekadzie zmniejszyła się różnorodność dostępnych substancji, mniej jest nowych preparatów i substancji czynnych. To tworzy zamknięte koło, gdyż przy mniejszej różnorodności, dochodzi do szybszego uodpornienia, a co za tym idzie, rośnie potrzeba stosowania środków w większej ilości. Równolegle daje się zauważyć rosnące zainteresowanie biopestycydami, co odzwierciedla rosnące zainteresowanie rolnictwem organicznym.
Opracowali: Anastazja Antoniadou, Agnieszka Wichniarz, Borys Brzeziński
Zobacz również:
http://www.europarl.europa.eu/stoa/en/events/past/20190213WKS02221/farming-without-agro-chemicals
http://www.europarl.europa.eu/cmsdata/161588/1.%20Participants%20Booklet.pdf
http://www.europarl.europa.eu/cmsdata/161589/3.%20Bylemans%20-%20De%20Coninck%20-%20Keulemans.pdf
http://www.europarl.europa.eu/cmsdata/161591/5.%20Organic_Farming_IFOAM_Isabella%20Lang.pdf
http://www.europarl.europa.eu/cmsdata/161590/4.%20Conventional_Farming_AnneVanDurmenLittelL.pdf