Komisja ds. zagranicznych Parlamentu Europejskiego (AFET) krytycznie ocenia sytuację w Turcji i proponuje wprowadzenie restrykcji dla tego kraju. Równocześnie, pamiętając, że to ważny partner Wspólnoty chce pogłębienia współpracy w kilku ważnych dla obu stron obszarach. Dyskusja i głosowanie o postępach Turcji, która ubiega się o akces do Unii Europejskiej odbyła się z inicjatywy własnej Parlamentu Europejskiego w czasie czerwcowego posiedzenia AFET. Temat powróci na sesji plenarnej w lipcu.
Turcja ma oficjalnie status kraju kandydującego do UE od 1999r. choć dialog w tym temacie rozpoczął się znacznie wcześniej. Stosunki na linii Bruksela – Ankara to sinusoida, która pozwala wracać do rozmów akcesyjnych lub je zawieszać. Ostatni okres to ponowne wytężenie starań Turcji by stać się częścią UE. Jednak raport, który powstał z inicjatywy własnej PE oceniający sytuację w Turcji za 2016, ale też przewidujący przyszłość wewnętrznej polityki nad Bosforem, pokazuje, że kraj nadal jest daleki od wspólnotowych wymogów i daje jasne stanowisko Parlamentu Europejskiego, co do dalszych negocjacji.
Komisja ds. zagranicznych PE opowiedziała się m.in. za:
– zawieszeniem negocjacji akcesyjnych (ze względu na wdrażanie zmian ustrojowych krytycznie ocenionych m.in. przez komisję wenecką w zakresie poszanowani zasad państwa prawa, zasad demokracji i praw człowieka oraz działania sprzeczne z wymaganiami kopenhaskimi).
– wstrzymaniem środków przedakcesyjnych i skierowaniem ich na wsparcie społeczeństwa obywatelskiego i uchodźców w Turcji
Ale również, za:
– pogłębianiem współpracy w niektórych obszarach wzajemnego zainteresowania – np. reforma Unii Celnej UE-Turcja – przy zachowaniu warunkowości co do przestrzegania przez Turcje odpowiednich standardów
Raport i wyniki głosowania nad nim nie mają wiążącego wpływu na działania UE, ale z drugiej strony jasne stanowisko PE w sprawie dalszych rozmów między przedstawicielami Ankary i Brukseli ma znaczenie – Sytuacja Turcji jest skomplikowana. Turcja to ważny partner gospodarczy i polityczny Europy, druga co do wielkości armia NATO. To kraj kluczowy dla sytuacji w regionie od Morza Czarnego po Bliski Wschód, aktywny w walce z Daesh, ostatnio wspierający Katar. Partner UE w zmaganiach z wyzwaniami migracji. Jednocześnie docierające do nas informacje o sytuacji w Turcji, propozycje zmian ustrojowych, rodzą wiele pytań o drogę jaką chce podążać Turcja? Mimo trudnej sytuacji istotne jest podtrzymanie dialogu – tylko tak możemy rozmawiać o pozytywnych zmianach – podkreśla Andrzej Grzyb, który jest członkiem komisji.
Raport przygotowany przez posłów Komisji Spraw Zagranicznych PE został przegłosowany w dniu dzisiejszym przy szerokim poparciu większości grup politycznych. Tekst będzie teraz najprawdopodobniej przedmiotem prac w ramach ostatniej przed wakacyjną przerwą sesji plenarnej PE. W lipcu w Strasburgu okaże się czy wszyscy deputowani są za zmianą polityki w stosunku do Turcji.