Migracja – zagrożenie czy szansa w Unii Europejskiej? Czy migracja jest w stanie pomóc w walce z niżem demograficznym w Europie? Czy Unia Europejska wytyczy światowe standardy działań humanitarnych wobec uchodźców? Na te i inne pytania starano się odpowiedzieć w trakcie wtorkowej debaty, która odbyła się 9 czerwca 2015 w Domu Europy przy ul. Widok 10 we Wrocławiu. Dyskusja poświęcona była coraz bardziej nasilającemu się zjawisku migracji ludności, a jej celem było podjęcie tematyki migracji w nawiązaniu do niedawno ogłoszonego przez Komisję Europejską tzw. pakietu migracyjnego.
Komisja Europejska przyjęła pierwsze inicjatywy dotyczące tego problemu, w tym relokację uchodźców i migrantów już przebywających na terenie UE – głównie we Włoszech i Grecji, oraz przyjęcie 20 tys. osób spoza Unii, uznanych przez ONZ za wymagające międzynarodowej ochrony. Przygotowano także propozycje dotyczące przeciwdziałania przemytowi ludzi. W związku z tym w ramach unijnego programu zarządzania ponad 2,5 tys. migrantów może trafić do Polski.
Migracja czyli wędrówka ludności mająca na celu zmianę miejsca pobytu, jest całkowicie naturalnym zjawiskiem, które występowało we wszystkich czasach i którego nie można uniknąć. Nasilenie się migracji następuje m.in. z przyczyn złej sytuacji gospodarczej w miejscu zamieszkania (migracje ekonomiczne) lub sytuacji politycznej nieodpowiadającej migrującym (migracje polityczne). Doskonałym tego przykładem jest chociażby zaobserwowany na przełomie ostatnich lat wzrost liczby Ukraińców w Polsce.
Niestety dla wielu osób termin migracja, niesie za sobą ładunek negatywnych emocji. Migracja nie jest jednak zjawiskiem negatywnym. Duża mobilność ludności przyczynia się do zmniejszenia różnic społecznych i ekonomicznych pomiędzy regionami. Jest też bardzo korzystna z ekonomicznego punktu widzenia i przyczynia się do zmniejszenia bezrobocia o wyraźnej strukturze regionalnej.
W UE polityka dotycząca migracji w coraz większym stopniu skupia się na przyciąganiu migrantów o odpowiednim profilu, co często jest próbą łagodzenia niedoborów pracowników o określonych umiejętnościach. Kryteriami selekcji mogą być biegłość językowa, doświadczenie zawodowe, wykształcenie i wiek. Ewentualnie wyboru mogą dokonywać pracodawcy, tak aby migranci po przybyciu mieli już zapewnioną pracę.
Oprócz strategii mających na celu wspieranie rekrutacji pracowników, polityka dotycząca migracji często koncentruje się na dwóch obszarach: zapobieganiu nielegalnej migracji i nielegalnemu zatrudnianiu migrantów nieposiadających zezwoleń na pracę oraz promowaniu integracji imigrantów ze społeczeństwem. W UE zmobilizowano znaczne zasoby w celu zwalczania sieci przemytu i handlu ludźmi.
Skala migracji obywateli państw trzecich do Europy znacznie wzrosła przez niestabilną sytuację gospodarczą i społeczną w krajach pochodzenia. Niektóre państwa członkowskie Unii Europejskiej są bezpośrednio narażone na masowy napływ imigrantów – nie można jednak postrzegać tego problemu jedynie na poziomie krajowym. Znalezienie rozwiązania wymaga współpracy wszystkich państw członkowskich. Oczywiście nie jest to zadanie łatwe, ale Unia Europejska wielokrotnie już udowodniła, że jako integralna jedność może zdziałać wiele nie tylko w interesie państw członkowskich, ale i państw trzecich. W dniu 13 maja 2015 r. Komisja Europejska przedstawiła europejski program w zakresie migracji, w którym określono kompleksową koncepcję, która poprawi sposób radzenia sobie z kwestią migracji we wszystkich jej aspektach.
W debacie jako eksperci udział wzięli: Bartłomiej Balcerzyk – Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych, Anna Rostocka – Międzynarodowa Organizacja do Spraw Migracji (IOM), Anna Józefiak-Materna – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu, oraz Piotr Bystrianin – Fundacja Ocalenie. Spotkanie poprowadziła Katarzyna Kaczorowska – dziennikarka Gazety Wrocławskiej. Wśród uczestników znaleźli się m.in. przedstawiciele organizacji pozarządowych i fundacji oraz mieszkańcy Wrocławia. Posła do Parlamentu Europejskiego Andrzeja Grzyba reprezentował asystent Dorian Zięba. Organizatorami wydarzenia było Przedstawicielstwo Regionalne Komisji Europejskiej oraz Biuro Informacyjne Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu.
Opracowanie i foto: Dorian Zięba
Komisja Europejska – Zestawienie informacji
Drukuj | PDF
